شدت رشد نقدینگی در سایه رکود سنگین تولید در ایران

ایران ـ اقتصادی

شدت رشد نقدینگی در سایه رکود سنگین تولید در ایران

میزان نقدینگی اقتصاد ایران در آخرین آمار متغیرهای پولی منتشر شده از سوی بانک مرکزی در خردادماه امسال، ۱۹۷۹ هزار میلیارد تومان اعلام شده است. اعلام این موضوع در شرایطی صورت می‌گیرد که رشد نقدینگی در ایران در بستری از رکود شدید تولید و افزایش واردات، همچنان ادامه دارد.

حجم این نقدینگی تا پایان شهریورماه، بیشتر از ۲۰۰۰ هزار میلیارد تومان بوده است. رشد نقدینگی در اقتصاد ایران در زمان دولت‌های مختلف، مسبوق به سابقه است.

آمارهای رسمی بانک مرکزی، میزان نقدینگی چهل سال گذشته را ۶۸۰۰ برابر اعلام کرده است. میزان نقدینگی در سال ۵۷ حوالی ۲۵۸ میلیارد تومان بوده است.

روند رشد نقدینگی، در جریان جنگ هشت ساله ایران با عراق شتاب گرفت و چند برابر شد. این موضوع، همزمان نرخ تورم را نیز به دلیل آهنگ پایین رشد تولید و آشفتگی سیاست‌های مالی، بالا برده و در سال ۱۳۷۴ نرخ تورم مرز ۴۹درصد را درنوردید.

افزایش رشد نقدینگی از سال ۹۴ به این سو به بالای ۲هزار میلیارد تومان رسیده و بانک مرکزی در باره این جهش همچنان سکوت پیشه کرده است.

اقتصاددانان بر این اعتقادند که نظام پولی و بانکی ایران بر مبنای تولید و حمایت از یک اقتصاد مولد ساخته نشده و حرکت بانک‌های ایران سمت و سوی بنگاهداری به خود گرفته است.

بانک‌های ایران سپرده‌های مردم را به سمت تولید و فعالیت‌های مولد هدایت نکرده‌اند تا چرخ اقتصاد را به حرکت دربیاورد؛ بنابراین، نقدینگی موجود برخلاف اقتصادهای سالم و توسعه‌یافته که رشد نقدینگی به‌عنوان محرک اقتصادی عمل می‌کند و می‌تواند به توسعه اقتصادی کمک کند، در میان بازارها سرگردان شده و فعالیت‌های سوداگرانه و سفته‌بازانه را رونق بخشیده است.

در ایران جهت پیکان رشد نقدینگی و رشد اقتصادی، همواره برخلاف هم بوده‌اند؛ به این معنا که با افزایش نقدینگی، رشد اقتصادی سیر نزولی طی می‌کرده است.

در شرایط کنونی که حجم نقدینگی بالاست، افزایش تقاضای ناشی از آن در بازار، به دلیل رکود تولید، با بالا بردن میزان واردات بالانس شده است. این عمل به تعمیق بیش از پیش رکود بخش تولید می‌انجامد؛ چراکه واردات، سرمایه‌ها را به سمت خود سرازیر می‌کند و از سرمایه مولد خبری نخواهد بود.