ایران – گوناگون
آشنایی با ۱۰ مسجد جامع و بزرگ جهان
مسجد ، نیایشگاه مسلمان است و به مفهوم «سجده گاه» است و عموما با ارکان معماری مشخصی ساخته می شود. تقریبا تمامی مساجد جهان دارای آستانه، سردر، گلدسته، صحن، ستون، شبستان، محراب و رواق هستند.
در این مطلب، ۱۰ نمونه از بزرگ ترین بناهایی مذهبی اسلام که محلی برای راز و نیاز به شمار می رود، را برایتان معرفی می کنیم که بی تردید، جایگاه نخست این فهرست به مسجدالحرام تعلق دارد.
۱۰- مسجد جامع دهلی (مسجد جهان نما)
گنجایش ۲۵ هزار نمازگزار را دارد
مسجد مقدس دهلی در جایگاه دهم این فهرست، یکی از بزرگ ترین مساجد جامع جهان اسلام تا اواخر قرن بیستم بوده است. این بنا به دستور شاه جهان اول، پادشاه امپراتوری گورکانی هند در خلال بین سالهای ۱۶۵۰ تا ۱۶۵۶ میلادی ساخته شد. گفتنی است که تاج محل و قلعه سرخ دهلی نیز به دستور همین امپراتور بنا شده اند.
این بنا دو محراب باشکوه و حیاط وسیعی دارد که به زیباترین شکل ممکن طراحی شده اند و تحسین بیننده ها را بر می انگیزند. حدود ۸۰ متر طول و ۲۷ متر عرض دارد و سقف آن با سه گنبد پوشانده شده است که دو عدد از آن ها با مرمرهای سیاه و سفید کار شده اند. اما گنبد بالایی با طلا پوشانده شده است.
۹- مسجد شیخ زائد
گنجایش ۴۰ هزار نمازگزار را دارد
مسجد شیخ زائد در امارات متحده عربی، جایگاه نهم بزرگ ترین مساجد جهان اسلام را از آن خود کرده است. البته شهرت این بنا نه تنها برای اندازه وسیع، بلکه برای زیبایی خیره کننده و بی نظیر آن است. این بنا یکی از پر بازدیدترین جاذبه های گردشگری شهر ابوظبی محسوب می گردد.
گفتنی است که این بنا گنجایش ۴۰ هزار نمازگزار را دارد. نام آن از «شیخ زاید بن سلطان آل نهیان» گرفته شده است که بنیانگذار و نخستین رئیس کشور امارات بوده و در همین بنا دفن شده است.
بزرگ ترین فرش، لوستر و بزرگ ترین گنبد جهان در مسجد شیخ زائد وجود دارد. پهنای فرش، ۷۱۱۹ متر مربع است و گنبد یاد شده نیز ۸۳ متر ارتفاع، ۴۲ متر قطر بیرونی و ۳۲٫۸ متر قطر داخلی دارد.
ابزار و مصالح به کار رفته در تزئینات داخلی و محوطه بیرونی مسجد، آن را به یکی از زیباترین مساجد جهان تبدیل کرده اند.
۸- مسجد الصالح
گنجایش ۴۴ هزار نمازگزار را دارد
هشتمین مسجد بزرگ جهان اسلام در کشور یمن واقع شده است. این بنا برای نخستین بار در سال ۲۰۰۸ میلادی درهایش به روی نمازگزاران و بازدیدکننده ها گشوده شد.
گفتنی است که ۶۰ میلیون دلار برای ساخت این بنا هزینه شده است. مسجد الصالح یک بنای مدرن است که از چندین مکتب، کلاس آموزشی و کتابخانه تشکیل شده است. در سالن اصلی این بنا، ۴۴ هزار نفر می توانند نماز به پا دارند.
۷- مسجد پادشاهی
گنجایش ۶۰ هزار نمازگزار را دارد
مسجد پادشاهی در شهر لاهور در کشور پاکستان واقع شده است و دارای مقام هفتم در بین مساجد بزرگ جهان اسلام میباشد.
این بنا به دستور اورنگ زیب عالمگیر، آخرین امپراتور گورکانی هند در سال ۱۶۷۳ میلادی ساخته شد و از بناهای مهم معماری اسلامی در پاکستان به شمار می رود. معماری آن به سبک مغولی است و می توان آن را یکی از شاهکاری معماری، کاشی کاری و نجاری ایرانی دانست.
مناره های این بنا مربعی است و بنا با سنگ مرمر و آجرهای کوره ای تزئین شده است.
۶- حرم مقدس امام رضا (ع
گنجایش ۱۰۰ هزار نمازگزار را دارد
جایگاه ششمین مسجد بزرگ جهان را حرم امام رضا (ع) به خود اختصاص داده است. این بنا در شهر مشهد واقع شده و مجموعه ای از آرامگاه، مساجد، صحن ها، کتابخانه و موزه هاست. بسیاری از سازه های این حرم، از زمان شاه طهماسب صفوی به جا مانده است. مساحت این مجموعه ۳۳۱ هزار متر مربع است.
۵– مسجد حسن دوم
گنجایش ۱۰۵ هزار نمازگزار را دارد
مسجد حسن دوم در جایگاه پنجم بزرگ ترین ساختمان های مذهبی جهان اسلام قرار دارد. این مسجد در شهر کازابلانکا قرار دارد. دلیل شهرت آن نه تنها اندازه بزرگ، بلکه معماری فوق العاده زیبایش است.
بخشی از این مسجد زیبا، روی آب قرار دارد. مراحل ساخت آن از سال ۱۹۸۰ آغاز و در سال ۱۹۹۳ به پایان رسید. ارتفاع مناره هایش به ۲۱۰ متر می رسد و حدود ۲۰ هزار متر مربع مساحت دارد.
معماری فرانسوی موسوم به «میشل پینسیو»، طراحی و معماری این مسجد را برعهده داشت. دیوارهای آن از بتون و مرمر ساخته شده و محوطه داخل آن دارای ستون های مرمری و گنبدی با حکاکی چوب است. دیوارهای داخلی بنا نیز از گچ بری های بسیار زیبا برخوردار است.
۴– مسجد استقلال
گنجایش ۱۲۰ هزار نمازگزار را دارد
مسجد استقلال در شهر جاکارتا در کشور اندونزی قرار دارد. زمانی که این کشور در سال ۱۹۴۹ میلادی به استقلال رسید، تصمیم به ساخت بنایی مستقل برای مسلمانان این کشور گرفته شد.
ساخت این بنا از سال ۱۹۶۱ میلادی آغاز شد و حدود ۱۰ هکتار مساحت دارد. استقلال، بزرگ ترین مسجد جنوب شرقی آسیا محسوب می شود. گفتنی است که روی شبستان اصلی آن یک گنبد با قطر ۴۵ متر قرار گرفته که این گنبد توسط ۱۲ ستون نگه داشته شده است.
۳- مسجد فیصل
گنجایش ۳۰۰ هزار نمازگزار را دارد
اما جایگاه سوم را مسجد فیصل در اسلام آباد به خود اختصاص داده است. مراحل ساخت آن در سال ۱۹۸۶ میلادی پایان یافت و گفته می شود حدود ۱۲۰ میلیون دلار آمریکا هزینه داشته است. مساحت کلی آن نیز ۵ هزار متر مربع است.
این مسجد که در حال حاضر به عنوان دانشگاه بین المللی اسلامی مورد استفاده قرار می گیرد، علاوه بر نمازخانه و فضاهای مربوط به آن، شامل مرکز پژوهش های اسلامی، کتابخانه، موزه سالن کنفرانس و دفاتری برای استادان دانشگاه اسلامی بین المللی نیز هست.
باید اشاره کنیم که بر خلاف طراحی سنتی مساجد این مسجد فاقد گنبد بوده و گنبد آن به شکل چادر طراحی شده است. سالن نمازگزاران مثلثی شکل و ۴ مناره اطراف آن به شکل مدادهای باریک است. محراب بلند و غیر متعارف این مسجد، یک عنصر معماری تندیسوار ساده به شکل یک قرآن مفتوح عمودی است ولی منبر طرح نسبتاً متداولی دارد.
۲- مسجدالنبی
گنجایش ۱ میلیون نمازگزار را دارد
دومین مسجد بزرگ جهان اسلام، مسجدالنبی است که در شهر مدینه بنا شده است. گفته می شود که ساخت این بنا در سال ۶۲۲ میلادی آغاز شده است و پیامبر اسلام آن را به دست خود و به همراهی مهاجرین و انصار ساخت.
مسجد نَبوی، یکی از سه مسجد مهم مسلمانان است و چون آرامگاه پیامبر اسلام (ص) در آن واقع شده، به حرم محمد یا حرم نبوی نیز مشهور است.
۱ – مسجدالحرام
گنجایش ۲ میلیون نمازگزار را دارد
مسجدالحرام یا مسجد اعظم، بزرگ ترین مسجد جهان اسلام و قبلهگاه مسلمانان است و در شهر مکه در کشور عربستان سعودی قرار دارد.
کعبه، قبله مسلمانان، بنایی در میان مسجدالحرام است. ساختمان کعبه به شکل مربع مستطیل و دارای چهار ضلع است که هر ضلع آن را رُکن می نامند. این ساختمان ۱۴٫۸۵متر ارتفاع، ۱۱٫۵۸ متر طول و ۱۰٫۲۲متر عرض دارد. بنای کعبه از سنگ های سیاه و سختی ساخته شده است و پرده سیاهی بر روی آن قرار دارد.
گفته می شود این بنا نخستین بار در سال ۶۳۸ میلادی ساخته شده اما در طول سال ها دائما بازسازی گشته و بخش های گوناگونی به آن الحاق شده است. مساحت این مجموعه مذهبی حدود ۴۰۰ هزار متر مربع است و باید اشاره کنیم که همچنان طرح توسعه آن ادامه دارد.